Case-control onderzoek

Vierveldentabel:

Ziek (Cases)
Niet ziek (Controls)
Blootgesteld
a
b
a+b
Niet blootgesteld
c
d
c+d
a+c
b+d
a+b+c+d

Uitkomstmeting:

Odds en Odds ratio (OR)

De Odds is de verhouding van de kans op het optreden van ziekte en de kans op het niet optreden van ziekte, dus de Odds op ziekte in de blootgestelde groep is a/b en de Odds op ziekte in de niet-blootgestelde groep is c/d.

De Odds ratio (OR) is de verhouding van twee Odds, dus (a/b)/(c/d). Dit getal zegt hoeveel maal de ziekte voorkomt in de blootgestelde versus de niet-blootgestelde groep. Dit doet uiteraard denken aan het relatieve risico = (a/b+a)/(c/d+c). Wanneer de prevalentie van de ziekte laag is (a en c <<< b en d), benadert de Odds Ratio heel sterk het relatieve risico.

Wat is hier nu het belang van? Stel dat we het verband tussen roken en longkanker willen onderzoeken. Een RCT is ethisch niet verantwoord, een cohortonderzoek zal te lang duren, dus vertrekken we van cases en controles (case-controlonderzoek) en niet van een blootgestelde en een niet blootgestelde groep (zoals in een RCT en een cohortonderzoek).

Zie ook: methodologisch artikel in Minerva.